– Βασίλης Κουφός, Σύμβουλος Βιώσιμης Επιχειρηματικότητας και Διαχειριστής Εταίρος της Capa Epsilon spPCC®
Έως και πριν από περίπου 20 χρόνια μία επιχείρηση όφειλε απλώς να ακολουθεί τις εξελίξεις και να είναι μέσα σε αυτές όταν συμβαίνουν. Η επίτευξη αυτού του στόχου δεν απαιτούσε τη δαπάνη σημαντικών πόρων. Σε συνδυασμό μάλιστα, με ένα διεθνές περιβάλλον, το οποίο κλονίστηκε ουσιαστικά –αλλά όχι δομικά και με μακροπρόθεσμες συνέπειες– δύο φορές, το 1973 και το 1979, από τις επιπτώσεις των δύο πετρελαϊκών κρίσεων, το μέλλον της παγκόσμιας αγοράς μπορούσε να χαρτογραφηθεί χωρίς μεγάλες αποκλίσεις ως προς το τελικό αποτέλεσμα.
Όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν σήμερα τίποτα περισσότερο από μία ιστορική αναφορά. Οι διαρκείς μεταβολές καθιστούν το σήμερα συνώνυμο του αύριο, αναγκάζοντας τους παράγοντες της αγοράς σε μια συνεχή βάσανο προσαρμογής σε νομικές επιταγές, κανονιστικές ρυθμίσεις και κλαδικές οδηγίες.
Ωστόσο αυτή δεν είναι μια αυτονόητη και εύκολη επιδίωξη. Μια σειρά από πολύ συγκεκριμένες αιτίες, άμεσα συνδεδεμένες με παραμέτρους που επηρεάζουν δομικά τις συνθήκες διενέργειας του επιχειρείν, δημιουργούν αρκετά προσκόμματα και ασυνέχειες, με συνέπεια οι επιχειρήσεις –ανεξαρτήτως μεγέθους, κλάδου, δυναμικής ή εν γένει εκτοπίσματος– να δυσκολεύονται να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις.
Άμεσο αποτέλεσμα αυτής της αδυναμίας αποτελεί η δυσχέρεια στην εξάλειψη πολλών, διαφορετικών και εξαιρετικά “μολυσματικών” θυλάκων, οι οποίοι εν τέλει, δύνανται να καταστρατηγήσουν κάθε λειτουργική έννοια δημιουργίας ενός υγιούς επιχειρηματικού περιβάλλοντος (περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην άσκηση δραστηριότητας, διακρίσεις μεταξύ των εργαζομένων, πλημμελείς συνθήκες ασφάλειας και υγιεινής στους χώρους εργασίας, χρηματοδότηση παράνομων πρακτικών και δραστηριοτήτων, καταπάτηση των συνθηκών ανταγωνισμού, κενό σε θέματα επιχειρηματικής ηθικής κλπ).
Προθέσεις και στόχοι των ρυθμιστικών πλαισίων
Συνέπεια αυτού του υπαρκτού ζητήματος, είναι ο σχεδιασμός και η εφαρμογή σειράς πλαισίων (νομοθετικών, κανονιστικών, πολιτικών & διαδικασιών), στοχεύοντας ταυτόχρονα:
– Να περιορίσουν δραστικά τις επιπτώσεις από αθέμιτες ή / και παράτυπες έως και παράνομες πρακτικές, προστατεύοντας παραγωγούς και καταναλωτές
– Να θέσουν ένα μεσο-μακροπρόθεσμο πλαίσιο κανόνων λειτουργίας, ώστε οι επιχειρήσεις να δραστηριοποιούνται επιτυγχάνοντας ουδέτερα ή και θετικά αποτυπώματα αναφορικά με το περιβάλλον και την κοινωνία
– Να συνδράμουν σε σχηματισμό απτής προστιθέμενης αξίας, ικανής αφ’ εαυτού της να δημιουργήσει εταιρικό πλούτο και να επιβάλει νέους κανόνες επιχειρηματικής ηθικής και κουλτούρας.
Υπό αυτό το πρίσμα οι επιχειρήσεις καλούνται να λάβουν υπόψη τους μία σειρά ρυθμίσεων και υποχρεώσεων, όπως είναι συγκεκριμένα:
- Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις που εκδίδονται υπό τις γενικές αρχές λογιστικών προτύπων με διακριτές σχέσεις συγγένειας (για παράδειγμα η ταυτόχρονη εφαρμογή των IFRS και των USGAAP, παρά τις όποιες διαφορετικές προσεγγίσεις, επέφερε την αναγκαία ομοιογένεια στη δημοσίευση και αξιολόγηση των τακτικών εταιρικών επιδόσεων).
- Η επιμέτρηση των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και θεσμικών εταιρικών αποτυπωμάτων, σχηματοποιείται με τη χρήση ενιαίων πρακτικών, ποικίλης προέλευσης (SDGs, EU taxonomy regulation, εφαρμογές εξειδικευμένων κλαδικών KPIs κλπ)
- Η αφομοίωση και ασφαλής χρήση των ωφελημάτων ψηφιακού μετασχηματισμού ως προς την υλοποίηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, (GDPR, XBRL, GRC Technologies, IRM εφαρμογές)
- Η χρησιμοποίηση εξειδικευμένων εργαλείων, τα οποία, είτε διασφαλίζουν την παραγωγή ωφελειών ολιστικής προσέγγισης (για παράδειγμα το lean management), είτε εφαρμόζονται σε συγκεκριμένες λειτουργικές νησίδες (όπως η χρήση της AI στις διαδικασίες logistics ή του fleet management)
Εταιρική συμμόρφωση: εφαρμογή και αποτελέσματα
Ουσιαστικά –και απλοποιώντας τις όποιες ακαδημαϊκές προδιαγραφές και ορισμούς, χάριν της ευκολότερης κατανόησης όλων όσων περιγράφονται– ο γενικός έλεγχος του συνολικού αυτού μηχανισμού, βάσει του οποίου εξασφαλίζεται θεσμικά (και επιχειρησιακά) ο πλους της εταιρείας εντός της αγοράς, καταλήγει σε συγκεκριμένους άξονες ενδοεπιχειρησιακής διαχείρισης:
1. Εταιρική Διακυβέρνηση : οι εφαρμοσμένες πολιτικές και οι ακολουθούμενες διαδικασίες ανάμεσα στους εταιρικούς συμμετόχους (stakeholders, ήτοι Διοικητικό Συμβούλιο, μέτοχοι, υπαλληλικό προσωπικό, πελάτες, συνεργάτες, τοπική κοινωνία)
2. Διαχείριση Επιχειρηματικών κινδύνων και κανονιστική συμμόρφωση: η ολοκληρωμένη μεθοδολογία, εντοπισμού, αναγνώρισης, αντιμετώπισης και εξουδετέρωσης πιθανών κινδύνων κατά την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, παράλληλα με τη λειτουργία ενός επαρκούς μηχανισμού διασφάλισης της τήρησης των θεσμικών προδιαγραφών και των κανόνων εύρυθμης – παραγωγικής λειτουργίας της εταιρείας.
Το κρίσιμο ερώτημα που αναφύεται, θα μπορούσε να διατυπωθεί ως εξής: η – αναγκαστική επί της ουσίας – υιοθέτηση όλου αυτού του σχήματος, πως επενεργεί επί της οικονομικής και παραγωγικής εταιρικής επίδοσης; Παράγει κόστος, ή δημιουργεί προστιθέμενη αξία;
Η απάντηση είναι “ναι” και στις δύο ερωτήσεις. Ωστόσο, άμεσα προκύπτει ένα ισοζύγιο:
* εάν η προστιθέμενη αξία της εφαρμογής εταιρικής συμμόρφωσης, υπερβαίνει το κόστος που δημιουργείται από τη λειτουργία της, τότε φαίνεται πως όλη η προηγούμενη περίοδος, κατά την οποία τα παραπάνω δεν εφαρμόζονταν, άθροιζαν μια μάζα διαφυγόντων κερδών. Η μέθοδος αναγνώρισής τους και το πώς αυτά τελικά θα παρουσιαστούν, προφανώς δεν μειώνει τις επιπτώσεις.
* εάν το κόστος υπερτερεί της προστιθέμενης αξίας, τότε καταγράφεται απώλεια πόρων. Προτού όμως, αυτή η διαρροή χαρακτηριστεί ως μια επιπλέον διοικητική δαπάνη, η επιχείρηση έχει την ευκαιρία να αξιολογήσει ένα μεγάλο και ποικίλο ως προς τις απολήξεις του, πλέγμα εσωτερικών διαδικασιών, η ακτινοσκόπηση του οποίου, πιθανόν να φέρει στην επιφάνεια σειρά από αιτίες με ανασχετικό πρόσημο στην παραγωγή αξίας ή με πολλαπλασιαστικό ρόλο στη μη αξιοποίηση πόρων.
Φυσικά, τα παραπάνω, περιγράφουν τις άμεσες και προφανείς επιπτώσεις από τη λειτουργεία ενός πλαισίου Εταιρικής Συμμόρφωσης. Πέρα από τον εσωτερικό εταιρικό μικρόκοσμο, οι αναρίθμητες προκλήσεις και ευκαιρίες του εξωτερικού μακρόκοσμου (βλέπε επενδυτές, πιστωτές και αγορά), θα μπορούν πλέον να κατακτηθούν, μόνον εφόσον η επιχείρηση εφαρμόσει τυπικά τις ρυθμίσεις αυτές, αλλά και αφομοιώσει ουσιαστικά τους λόγους που τις επιβάλλουν. Ένα απλό παράδειγμα θα μπορούσε να είναι ο δείκτης, Green Asset Ratio, στη βάση του οποίου θα υπολογίζεται και θα παρέχεται πλέον ο επιχειρηματικός δανεισμός κατά τις προθέσεις των διεθνών αγορών. Εξαίρεση αποτελεί ο ναυτιλιακός κλάδος, όπου ήδη οι Τράπεζες που τον χρηματοδοτούν, σε συνεννόηση με τους Business Leaders, έχουν καταλήξει και εφαρμόζουν συγκεκριμένες μεθόδους και πρότυπα, γνωστά ως Poseidon Principles.
Συμπερασματικά, είναι δεδομένη η Διεθνής Επιλογή (ως σύμπραξη θεσμικών και παραγωγικών συνισταμένων – οργανισμών, κυβερνήσεων, επιχειρήσεων – της αυστηρής και ουσιαστικής υιοθέτησης ολοκληρωμένων πρακτικών συμμόρφωσης. Οι επιχειρήσεις – και μάλιστα οι εγχώριες – οφείλουν να σπεύσουν. Εάν ως κριτήριο επιλογής τους θέσουν απλά και γραμμικά κριτήρια – πχ εταιρικό μέγεθος, οικογενειακός χαρακτήρας, περιορισμένη πρόσβαση στην αγορά κλπ -, είναι σχεδόν βέβαιο πως έμμεσα αποφασίζουν μια ηρωική έξοδο από το αύριο.
Δείτε το άρθρο όπως δημοσιεύθηκε εδώ
