Οι κυβερνήσεις μπορούν να χρηματοδοτήσουν τις δημοσιονομικές τους ανάγκες, αναφορικά με την ακραία φτώχεια, το Covid-19 και την κλιματική κρίση, με την ανάκτηση των δισεκατομμυρίων δολαρίων που χάθηκαν από τη φορολογική κατάχρηση, τη διαφθορά και τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, συμπεραίνει το FACTI Panel, το οποίο δρα υπό τη σκέπη των Ηνωμένων Εθνών.
Η Επιτροπή – της οποίας ο πλήρης τίτλος είναι High-Level Panel on International Financial Accountability, Transparency and Integrity for Achieving the 2030 Agenda (FACTI Panel) – καλεί τις κυβερνήσεις να συμφωνήσουν επί ενός παγκόσμιου συμφώνου για την οικονομική ακεραιότητα για την αειφόρο ανάπτυξη (“A Global Pact for Financial Integrity for Sustainable Development”).
Η Επιτροπή – μέλη της οποίας είναι πρώην ηγέτες κρατών, πρώην διοικητές κεντρικών τραπεζών, επικεφαλής επιχειρήσεων, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών και ακαδημαϊκοί – υπογραμμίζει ότι το 2,7% του παγκόσμιου ΑΕΠ ξεπλένεται ετησίως, ενώ οι εταιρείες που, εν τέλη, φοροαπαλλάσονται μέσω offshore, στοιχίζουν στις κατά τόπους κυβερνήσεις έως και 600 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Στην έκθεσή της, Χρηματοοικονομική ακεραιότητα για αειφόρο ανάπτυξη , το FACTI Panel αναφέρει ότι απαιτείται αυστηρότερο και ισχυρότερο νομικό και θεσμικό πλαίσιο, για την πρόληψη της διαφθοράς και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, ενώ ότι οι τραπεζίτες, οι δικηγόροι και οι λογιστές που διευκολύνουν το οικονομικό έγκλημα, πρέπει επίσης να έρχονται αντιμέτωποι με βαριές κυρώσεις.
Η έκθεση ζητά επίσης μεγαλύτερη διαφάνεια σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εταιρειών και τις δημόσιες δαπάνες, δυναμικότερη διεθνή συνεργασία για τη δίωξη φαινομένων δωροδοκίας, τη θέσπιση ενός ελάχιστου διεθνή φόρου εταιρειών, τη φορολόγηση των μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών ψηφιακής τεχνολογίας και τη δημιουργία ενός παγκόσμιου διακυβερνητικού μηχανισμού πρόληψης και καταστολής της φορολογικής κατάχρησης και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
«Ένα διεφθαρμένο και αποτυχημένο χρηματοπιστωτικό σύστημα ληστεύει τους φτωχούς και στερεί σε όλο τον κόσμο τους πόρους που απαιτούνται για την εξάλειψη της φτώχειας, την ανάκαμψη από το Covid και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης», λέει η Dr.Dalia Grybauskaitė, co-chair του FACTI Panel και πρώην πρόεδρος της Λιθουανίας.
«Η κάλυψη των κενών που επιτρέπουν τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τη διαφθορά και τη φορολογική κατάχρηση, καθώς και η ανάσχεση του άδικου τρόπου λειτουργίας από τραπεζίτες, λογιστές και δικηγόρους είναι βήματα για την αναμόρφωση της παγκόσμιας οικονομίας στοχεύοντας το παγκόσμιο καλό», λέει ο Dr. Ibrahim Mayaki, co-chair του FACTI Panel και πρώην πρωθυπουργός του Νίγηρα.
Σε μια εποχή που ο πλούτος των δισεκατομμυριούχων αυξήθηκε κατά 27,5%, ενώ 131 εκατομμύρια άνθρωποι ωθήθηκαν στη φτώχεια λόγω του Covid-19, η έκθεση αναφέρει ότι το ένα δέκατο του παγκόσμιου πλούτου θα μπορούσε να κρύβεται σε υπεράκτια χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία, εμποδίζοντας τις κυβερνήσεις να συλλέξουν το δίκαιο μερίδιο τους φόρων που τους αναλογούν.
Η ανάκτηση της ετήσιας απώλειας φοροαποφυγής και φοροδιαφυγής, στο Μπαγκλαντές για παράδειγμα θα επέτρεπε να επεκταθεί το δίχτυ κοινωνικής ασφάλισης σε 9 εκατομμύρια περισσότερους ηλικιωμένους. Την ίδια στιγμή, το Τσαντ θα μπορούσε να πληρώσει για 38.000 αίθουσες διδασκαλίας και η Γερμανία θα μπορούσε να κατασκευάσει 8.000 ανεμογεννήτριες.
Η ταυτότητα του FACTI Panel
Το High Level Panel on International Financial Accountability, Transparency and Integrity for Achieving the 2030 Agenda, ή απλώς FACTI Panel, δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα του Ψηφίσματος 74/2016 του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και αυτοπροσδιορίζεται με τον ίδιο του τον τίτλο : στοχεύει να συμβάλει στην υλοποίηση της ατζέντας του 2030 για την αειφόρο ανάπτυξη. Βασικό του μέλημα, είναι να βελτιώσει τις παγκόσμιες πιθανότητες επίτευξης βιώσιμης ανάπτυξης, διατυπώνοντας συστάσεις που ενισχύουν τις τρέχουσες προσπάθειες για την καταπολέμηση των παράνομων χρηματοοικονομικών ροών και καλύπτουν κενά αδιαφάνειας και έλλειψης ακεραιότητας στο διεθνές σύστημα.
Τα 17 άμισθα μέλη του σήμερα είναι :
- O Dr. Ibrahim Assane Mayaki (πρώην πρωθυπουργός του Νίγηρα – 1997 έως 2000)
- Η Dalia Grybauskaitė (πρώην πρωθυπουργός της Λιθουανίας – 2009 έως 2019)
- Η Annet Wanyana Oguttu (καθηγήτρια Φορολογικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Πραιτόρια)
- Η Benedicte Schilbred Fasmer (Chief Executive της Νορβηγικής τράπεζας SpareBank 1 SR-Bank)
- Ο Bolaji Owasanoye (καθηγητής της νομικής και πρόεδρος της Ανεξάρτητης Επιτροπής Πρακτικών Διαφθοράς και Σχετικών Αδικημάτων – πρωτοπόρου φορέα στη Νιγηρία)
- Η Heidemarie Wieczorek-Zeul (Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Friends of the Global Fund Europe και μέλος του Γερμανικού Συμβουλίου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη – RNE)
- Η Irene Ovonji-Odida (δικηγόρος και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών, προερχόμενη από την Ουγκάντα)
- Ο José Antonio Ocampo (καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο Colombia University – Κολομβία)
- Ο Karim Daher (δικηγόρος από το Λίβανο)
- Η Dr. Magdalena Sepúlveda (Χιλιανή, Εκτελεστικός Διευθυντίς της Παγκόσμιας Πρωτοβουλίας για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα και Senior Research Associate του United Nations Research Institute for Social Development – UNRISD)
- Η Manorma P. Soeknandan (βοηθός ΓΓ της Καραϊβικής Κοινότητας – CARICOM, προερχόμενη από το Σουρινάμ)
- Ο Shahid Hafiz Kardar (αντιπρύτανης στο Beaconhouse National University, στο Πακιστάν)
- Η Susan Rose-Ackerman (καθηγήτρια Πολιτικών και Νομικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Yale)
- H Tarisa Watanagase (πρώην Διοικητίς της Κεντρικής Τράπεζας της Ταϋλάνδης)
- Ο Thomas Stelzer (Κοσμήτορας και Εκτελεστικός Γραμματέας της Διεθνούς Ακαδημίας Ενάντια στη Διαφθορά, προερχόμενος από την Αυστρία)
- Ο Yu Yongding (ακαδημαϊκός της Κινεζικής Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών)
- Ο Yury Fedotov (πρώην Εκτελεστικός Διευθυντής του Γραφείου των ΗΕ για τη Δίωξη των Ναρκωτικών & του Εγκλήματος)