Ένα από τα βασικά εργαλεία ενίσχυσης των επιχειρήσεων το έτος που πέρασε ήταν η μείωση ή ο μηδενισμός της προκαταβολής φόρου, που πρόσφερε ρευστότητα ύψους 1,5 δισ. ευρώ.
Το μέτρο αυτό εξετάζεται να επαναληφθεί και το 2021, ειδικά αν η αγορά παραμένει υπό πίεση, δηλαδή αν δεν έχει κλείσει η υγειονομική παρένθεση εντός του πρώτου τριμήνου του έτους και εφόσον από την εξέταση των ισολογισμών των επιχειρήσεων διαπιστωθεί η κατάρρευσή τους το 2020.
Ηδη στο οικονομικό επιτελείο έχουν ξεκινήσει να επικαιροποιούν τα στοιχεία για τη ζημία της πανδημίας, ενώ ταυτόχρονα σχεδιάζουν τα βήματα για το 2021. Οπως και το προηγούμενο έτος, έτσι και φέτος οι παρεμβάσεις θα είναι προσωρινού χαρακτήρα. Σύμφωνα με στελέχη του οικονομικού επιτελείου, το κόστος για το 2021 εξαιτίας της δραματικής κατάστασης των επιχειρήσεων θα είναι μικρό για τον προϋπολογισμό, καθώς έχουν ήδη έχουν εγγραφεί χαμηλά έσοδα από τη φορολόγηση των νομικών προσώπων.
Συγκεκριμένα, η μείωση του τζίρου των επιχειρήσεων θα οδηγήσει στις περισσότερες περιπτώσεις σε ελάχιστο φόρο, ο οποίος θα καλυφθεί από τη μειωμένη προκαταβολή φόρου που καταβλήθηκε το περασμένο έτος.
Οπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, τα δηλωθέντα κέρδη για το 2020 που θα φορολογηθούν το 2021 αναμένεται να υποχωρήσουν πάνω από 50%, εξέλιξη που θα οδηγήσει σε μειωμένο φόρο και σχεδόν μηδενική προκαταβολή φόρου για την πλειονότητα των επιχειρήσεων.
Σε αυτό το εξαιρετικά δυσμενές περιβάλλον η κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρήσει στην εφαρμογή του ίδιου τρόπου υπολογισμού της προκαταβολής φόρου.
Συγκεκριμένα, θα περιορίζεται ανάλογα με το ύψος του τζίρου:
• Για πτώση τζίρου 15,01%-25%, το ποσοστό μείωσης θα ανέλθει στο 50%.
• Για πτώση τζίρου 25,01%-35%, το ποσοστό μείωσης θα ανέλθει στο 70%.
• Για πτώση τζίρου μεγαλύτερη του 35%, το ποσοστό μείωσης θα ανέλθει στο 100%, δηλαδή η προκαταβολή θα μηδενιστεί.
Σημειώνεται ότι το 2020 η προκαταβολή φόρου που κατέβαλαν οι επιχειρήσεις για το 2021 ανήλθε σε 1,8 δισ., ενώ το 2019 η προκαταβολή φόρου για το 2020 ήταν υψηλότερη και συγκεκριμένα είχε φθάσει τα 3,34 δισ. Δηλαδή, η προκαταβολή φόρου μειώθηκε κατά 1,5 δισ. περίπου.
Παράδειγμα
Το 2020 μικρή επιχείρηση δήλωσε φορολογητέα κέρδη ύψους 50.000 ευρώ (αφορούν το 2019). Στο ποσό αυτό ο φόρος που αναλογεί ανέρχεται σε 12.000 ευρώ. Κανονικά θα έπρεπε να πληρώσει προκαταβολή φόρου για το 2021 ύψους 12.000 ευρώ. Ωστόσο, επειδή είχε μείωση τζίρου 20% (το πρώτο εξάμηνο του 2020 σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2019), η προκαταβολή φόρου περιορίσθηκε κατά 50%. Δηλαδή, για το 2021 η προκαταβολή φόρου ανήλθε σε 6.000 ευρώ.
Στις φετινές δηλώσεις, όπου θα φορολογηθούν τα κέρδη του 2020, η ίδια επιχείρηση κατέγραψε μείωση κερδών κατά 50%. Ο φόρος περιορίσθηκε σε 6.000 ευρώ, ποσό το οποίο καλύπτεται από την προκαταβολή φόρου που είχε δοθεί. Οσον αφορά την προκαταβολή φόρου, εφόσον δεν αποφασισθεί η μείωσή της για το 2022, η επιχείρηση θα καταβάλει στο Δημόσιο το ποσό των 6.000 ευρώ. Εφόσον ισχύσουν όμως οι ίδιοι συντελεστές μείωσης της προκαταβολής, θα καταβάλει μειωμένη προκαταβολή. Το πόσο θα μειωθεί η προκαταβολή, εκτός από τους συντελεστές, σχετίζεται και με την περίοδο που θα γίνει η σύγκριση. Σύμφωνα με πληροφορίες, η σύγκριση θα αφορά το πρώτο εξάμηνο του 2021 σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2020.
Ο φόβος των χρεών
Η αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο σε συνδυασμό με τις οφειλές ύψους 3 δισ. (αφορούν φόρους και εισφορές) που βρίσκονται σε αναστολή είναι ένας πρόσθετος λόγος που η κυβέρνηση σχεδιάζει την παροχή ρευστότητας στις επιχειρήσεις μέσω της μείωσης της προκαταβολής φόρου, ώστε να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις φορολογικές υποχρεώσεις τους. Οπως προκύπτει από τα στατιστικά της ΑΑΔΕ για τον μήνα Οκτώβριο, τα χρέη προς το Δημόσιο αυξήθηκαν κατά 1,040 δισ. ευρώ. Στο 10μηνο του έτους οι οφειλές ανέρχονται στα 4,939 δισ. έναντι 3,898 δισ. που ήταν στο 9μηνο του έτους και, όπως όλα δείχνουν, στο 11μηνο του έτους τα χρέη θα παρουσιάσουν νέα αύξηση.
Mπαίνουν οι βάσεις για να μειωθούν οι φόροι
Με την εφαρμογή πενήντα εργαλείων θα πραγματοποιηθεί η διεύρυνση της φορολογικής βάσης το 2022. Η χρηματοδότηση του κυβερνητικού σχεδιασμού θα γίνει από το Ταμείο Ανάκαμψης και, σύμφωνα με πληροφορίες, στα 50 εργαλεία εντάσσονται η κάρτα εργασίας, νέες τελευταίου τύπου ταμειακές μηχανές για τις επιχειρήσεις και τα καταστήματα, που δεν θα παραβιάζονται, περιορισμός του λαθρεμπορίου, δημιουργία γραφείου πιστοληπτικής ικανότητας επιχειρήσεων και πολιτών κ.ά. Τα εργαλεία αυτά, η εφαρμογή των οποίων θα ξεκινήσει σταδιακά από το 2021, θα αποτελέσουν τη βάση προκειμένου το 2022 να ξεκινήσουν οι μόνιμες μειώσεις φόρων οι οποίες περιλαμβάνονται και στο προεκλογικό πρόγραμμα του κυβερνώντος κόμματος, το οποίο ανεστάλη συνεπεία της πανδημίας. Συγκεκριμένα, στον σχεδιασμό του 2022 περιλαμβάνονται:
• Η μείωση των φορολογικών συντελεστών των επιχειρήσεων στο 20% από 24%.
• Η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους τους φορολογουμένους.
• Η μείωση των φορολογικών συντελεστών για όσους αποκτούν εισοδήματα από ενοίκια.
• Η μείωση του ΕΝΦΙΑ ή η κατάργηση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ για περίπου 500.000 ιδιοκτήτες ακινήτων. Ο φόρος με βάση τον σχεδιασμό της κυβέρνησης θα αποδοθεί από το 2022 στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
• Η σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος το οποίο εφαρμόσθηκε το 2011 μαζί με την έκτακτη εισφορά.