– του Βασίλη Κουφού, Οικονομικού Διευθυντή CSR Hellas NPO – PMP της Capa Epsilon OSP – Σύμβουλου Βιώσιμης Επιχειρηματικής Ανάπτυξης
Ο κόσμος της λογιστικής βιώνει ήδη μια σημαντική αλλαγή. Οι ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνολογία και ιδιαιτέρως η πολυδιάστατη ανάδειξη της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI), αναμένεται να επιφέρουν σοβαρές αλλαγές, τόσο στον τρόπο παροχής, όσο και στο ίδιο το παρεχόμενο προϊόν. Δεν πρόκειται μόνο για αποτελεσματικότερη και ακριβέστερη λογιστική, αλλά για τη δημιουργία μιας εντελώς νέας εποχής για το επάγγελμα.
Η ανάγκη για εξυπνότερες, ταχύτερες και ακριβέστερες διαδικασίες παροχής χρηματοοικονομικών και ευρύτερα οικονομοτεχνικών υπηρεσιών, οδηγεί δίκην μονόδρομου στην υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης στη λογιστική. Οι επιχειρήσεις επιδιώκοντας να εξορθολογίσουν ή να αναβαθμίσουν τις λειτουργικές τους δομές από διαχειριστικής πλευράς, βρίσκουν στους οικονομικούς τους συμβούλους – κατά συνέπεια και στους λογιστές τους – τους επαγγελματίες εκείνους που είναι ιδανικοί στο να εντοπίσουν μεθόδους, ήπιας ει δυνατόν, προσαρμογής στις απαιτήσεις που δημιουργούνται. Ως εκ τούτου, η τεχνητή νοημοσύνη εμφανίζεται ως ισχυρός συνεργάτης, αυτοματοποιώντας εργασίες ρουτίνας, αναλύοντας όγκους δεδομένων και παρέχοντας πολύτιμες τυποποιημένες ή εξατομικευμένες πληροφορίες.
Το λογιστικό – συμβουλευτικό επάγγελμα έχει διανύσει τεράστια απόσταση από τη χειρόγραφη τήρηση αρχείων έως τα – όποια – αυτοματοποιημένα επίπεδα της σημερινής ψηφιακής εποχής. Η ανάλωση τεράστιων ποσοτήτων ωφέλιμου εργασιακού χρόνου, οι απαιτήσεις διατήρησης αχανών – και συχνά αχρείαστων – φυσικών αρχείων και η διαρκής αβεβαιότητα για την πιθανότητα ύπαρξης ενός ανθρωπίνου λάθους – με επιπτώσεις που ήταν αδύνατο να μετρηθούν – οικοδομούσαν την τυπική καθημερινότητα ενός λογιστικού γραφείου ή ενός εσωτερικού λογιστηρίου εταιρείας. Ωστόσο, η χρήση ψηφιακών εφαρμογών, και, αργότερα, ολοκληρωμένων λύσεων όπως τα Συστήματα Ενδοεπιχειρησιακού Σχεδιασμού (τα γνωστά μας ERP),εισήγαγαν νέες δυνατότητες, πολυποίκιλες και εύχρηστες λύσεις και κάποιες δικλείδες ασφαλείας. Όμως η τεχνητή νοημοσύνη είναι κάτι ολοκληρωτικά διαφορετικό.
Η τεχνητή νοημοσύνη επαναπροσδιορίζει τους επιθετικούς προσδιορισμούς «αποτελεσματικότητα» και «ακρίβεια» κατά την άσκηση του λογιστικού επαγγέλματος. Επαναλαμβανόμενες εργασίες όπως η εισαγωγή δεδομένων, η επεξεργασία τιμολογίων και οι συμφωνίες ανάμεσα σε πλήθος από νούμερα, αυτοματοποιούνται, με αποτέλεσμα, όχι μόνο την απλοποίηση των διαδικασιών, αλλά και την ελαχιστοποίηση του λάθους, οδηγώντας σε πιο αξιόπιστα οικονομικά δεδομένα και συμπεράσματα. Οι ισχυροί αλγόριθμοι της τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να αναλύσουν τεράστια σύνολα από στοιχεία με αστραπιαία ταχύτητα, αποκαλύπτοντας μοτίβα και ανωμαλίες που μπορεί να περάσουν απαρατήρητες από το ανθρώπινο μάτι. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο, ειδικότερα σε ευαίσθητες εταιρικές υποδομές όπως ο εντοπισμός πιθανής απάτης ή η προγνωστική οικονομική ανάλυση, όπου η ακρίβεια είναι ζωτικής σημασίας. Επιπλέον, τα εργαλεία που λειτουργούν με τεχνητή νοημοσύνη έχουν τη δυνατότητα να παράσχουν πλήρη φορολογική προετοιμασία και διασφάλιση τήρησης κανονιστικών πλαισίων ή εσωτερικών κανονισμών, ανεξαρτήτως πολυπλοκότητας ή συχνότητας επικαιροποίησης τους.
Εργαλεία
Μερικές ενδεικτικές λειτουργικές εφαρμογές που προσφέρει τεχνητή νοημοσύνη στο λογιστικό επάγγελμα είναι οι κάτωθι :
Real Time Accounting (RTA) : Η επεξεργασία των χρηματοοικονομικών συναλλαγών αμέσως μόλις πραγματοποιούνται επιτρέπει στις επιχειρήσεις να έχουν άμεση πρόσβαση στα οικονομικά δεδομένα, επιτρέποντας ταχύτερη και πιο ενημερωμένη λήψη αποφάσεων. Τα λογιστικά συστήματα που παράγουν πληροφόρηση σε πραγματικό χρόνο παρέχουν απομακρυσμένη πρόσβαση σε οικονομικά δεδομένα, επιτρέπουν την άμεση συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερομένων και προσφέρουν χαρακτηριστικά ασφαλείας υψηλού επιπέδου για την προστασία ευαίσθητων οικονομικών πληροφοριών. Η λογιστική σε πραγματικό χρόνο δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να ανταποκρίνονται προληπτικά στις διακυμάνσεις της αγοράς, να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις και να παραμένουν ανταγωνιστικές σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό τοπίο, οδηγώντας σε οικονομική ευημερία.
Expert Systems ( ES ): Το ES αποτελεί την πλέον ανεπτυγμένη είναι η εφαρμογή μεταξύ των διαφόρων τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης που εφαρμόζονται στον τομέα της Λογιστικής. Πρόκειται για προγράμματα υπολογιστών που αποθηκεύουν το σύνολο της εξειδικευμένης γνώσης ενός ειδικού (expert) και προσομοιώνουν τις διαδικασίες συλλογισμού του, κατά τη διαδικασία επίλυσης ενός λογιστικού ζητήματος. Το ES επιπλέον, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προγραμματισμό ελέγχου, τη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων, την αξιολόγηση ελεγκτικού κινδύνου, την παροχή δυνητικής ελεγκτικής γνώμης, την προετοιμασία για σύνταξη έκθεσης ελέγχου κ.λπ. Στη χρηματοοικονομική λογιστική, το ES μπορεί να εφαρμοστεί για το σχεδιασμό MIS και οικονομικών καταστάσεων, την επεξεργασία τιμολογίων και την καταχώρηση λογιστικών εγγραφών, Τέλος, στη λογιστική κόστους και διαχείρισης, το ES έχει εφαρμογή στον έλεγχο αποθεμάτων, την ανάλυση κόστους και διακύμανσης, τη διάγνωση συστημάτων ελέγχου διαχείρισης, αποφάσεις σχετικά με επενδύσεις κ.λπ.
Continuous Auditing : Πρόκειται περί της μεθοδικής συλλογής ηλεκτρονικών ελεγκτικών τεκμηρίων ως λογική βάση για τη διατύπωση γνώμης σχετικά με την εύλογη παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων σε ένα λογιστικό σύστημα, σε πραγματικό χρόνο. Το Continuous Auditing αποτελεί ιδανικό ελεγκτικό εργαλείο, καθώς μπορεί να εξυπηρετήσει ολιστικά τις επαγγελματικές υπηρεσίες που συνήθως παρέχονται από ανεξάρτητους ελεγκτές — υπηρεσίες διασφάλισης (assurance) και ελέγχου (audit).
Decision Support System (DSS) : Το Σύστημα Υποστήριξης Αποφάσεων (DSS) είναι ένα σύστημα που βασίζεται σε υπολογιστή και βοηθά στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Είναι ένα διαδραστικό ψηφιακό σχήμα, προσαρμόσιμο και ευέλικτο. Ουσιαστικά, στοχεύει να βοηθήσει στην επίλυση ενός μη δομημένου προβλήματος διαχείρισης προκειμένου να βελτιωθεί η λήψη αποφάσεων. Το απώτερο κίνητρο ενός DSS είναι να καθιερώσει εναλλακτικές λύσεις και αποτελέσματα ώστε να μπορεί να ληφθεί η έξυπνη απόφαση. Συνδυαστικά με το ES διαμορφώνεται ένα αυτοματοποιημένο πλαίσιο λήψης αποφάσεων με συνέπεια την αντικατάσταση του ανθρώπινου λήπτη αποφάσεων. Οι περιπτώσεις χρήσης του DSS μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν σε διάφορες μη δομημένες εργασίες λογιστικής και ελέγχου.
Συμπέρασμα
Οτιδήποτε μπορεί να μετατραπεί σε δεδομένα, σύμφωνα με ειδικούς αναλυτές, τελικά θα το αναλάβουν οι μηχανές. Ωστόσο η τεχνητή νοημοσύνη, και οι βάσεις δεδομένων, είναι ένα εργαλείο που είναι πολύτιμο μόνο εάν οι άνθρωποι γνωρίζουν πώς να τα χρησιμοποιούν. Οι λογιστές και οι ελεγκτές δεν μπορούν να υποκατασταθούν όταν πρόκειται για την άσκηση ανθρώπινης δημιουργικότητας και κρίσης. Οι τεχνολογικές, κανονιστικές και οικονομικές αλλαγές θα συνεχίσουν να δοκιμάζουν τους τρόπους σκέψης του επαγγέλματος, κάτι που είναι θετικό. Οι λογιστές και οι ελεγκτές πρέπει να είναι σε θέση να ανταποκρίνονται γρήγορα στις αλλαγές αυτές καθώς και στη δημιουργία νέων και αναδυόμενων μετρήσεων της οργανωτικής απόδοσης πέρα από τις παραδοσιακές οικονομικές καταστάσεις. Απαιτείται συγκέντρωση και τυποποίηση καθώς το επάγγελμα του λογιστή απομακρύνεται από το μοντέλο της μαθητείας πορεύεται σε βαθύτερη εξειδίκευση. Οι λογιστές και οι ελεγκτές θα δουν μια πιθανή αναγέννηση του επαγγελματικού τους εκτοπίσματος τις επόμενες δεκαετίες. Και εδώ ακριβώς βρίσκεται μία σημαντική παράμετρος – προδιαγραφή στην αποδοχή αυτής της νέας πραγματικότητας : η τεχνητή νοημοσύνη δεν παρουσιάστηκε για να αντικαταστήσει τον ανθρώπινο παράγοντα (βλέπε λογιστή – σύμβουλο), αλλά μάλλον για να του δώσει τη δυνατότητα να επικεντρωθεί σε αυτό που μπορεί να κάνει καλύτερα: Να στραφεί στην ανάπτυξη στρατηγικής σκέψης και να αναλάβει την επίλυση σύνθετων προβλημάτων. Στην ψηφιακή εποχή, η τεχνητή νοημοσύνη βοηθά τους λογιστές να γίνουν πολυτιμότεροι παίκτες.
Δείτε το άρθρο όπως δημοσιεύθηκε εδώ